Khi một công dân nước ngoài, trong đó có công dân Việt Nam, nộp hồ sơ xin định cư Hoa Kỳ (thông qua diện bảo lãnh thân nhân, diện việc làm, hay diện đầu tư như EB-5, EB-1C…), một trong những điều kiện tiên quyết mà Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ (DOS) yêu cầu là lý lịch tư pháp trong sạch và không có tiền án tiền sự nghiêm trọng.
Lý lịch tư pháp khi định cư Mỹ không chỉ là một thủ tục hành chính mà còn phản ánh nền tảng đạo đức, mức độ tuân thủ pháp luật, và tính an toàn của đương đơn đối với xã hội Hoa Kỳ. Cùng phân tích kỹ hơn trong bài viết dưới đây!
Tầm quan trọng của lý lịch tư pháp khi định cư Mỹ

Khi xét duyệt hồ sơ định cư, chính phủ Hoa Kỳ luôn hướng tới tiêu chí chọn lọc những cá nhân không đe dọa đến an ninh quốc gia, không có lịch sử vi phạm pháp luật nghiêm trọng, và có khả năng hoà nhập tốt với xã hội Mỹ. Do đó, mọi hồ sơ di trú đều phải trải qua bước kiểm tra lý lịch tư pháp và an ninh (background check), bao gồm:
- Soát xét lý lịch hình sự ở quốc gia cư trú hiện tại và các quốc gia đã sinh sống trên 6 tháng kể từ năm 16 tuổi.
- Đối chiếu thông tin với hệ thống an ninh nội địa Hoa Kỳ, bao gồm FBI, DHS (Bộ An ninh Nội địa), Interpol.
- Đối với người từ các quốc gia có hồ sơ an ninh nhạy cảm, quá trình xét duyệt có thể kéo dài do yêu cầu kiểm tra chặt chẽ hơn.
Quy định cụ thể từ phía Hoa Kỳ
Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đương đơn xin thị thực định cư cần nộp Lý lịch tư pháp (Police Certificate) từ:
- Tất cả quốc gia mà họ đã cư trú liên tục từ 6 tháng trở lên, kể từ khi đủ 16 tuổi.
- Trong đó, giấy lý lịch tư pháp từ quốc gia gốc (ví dụ : nhà đầu tư ở Việt Nam cần lấy lý lịch tư pháp ở Việt Nam) là bắt buộc, dù thời gian cư trú là bao lâu.
Đối với đương đơn có tiền án tiền sự, họ phải cung cấp thêm:
- Bản án (Judgment) có dấu mộc xác nhận.
- Tài liệu xóa/ ân xá tù/án treo hoặc quyết định miễn trách nhiệm hình sự (nếu có).
- Hồ sơ phục hồi danh dự (nếu có).
Những hành vi có thể dẫn đến bị từ chối visa định cư Mỹ bao gồm:
- Các tội danh liên quan đến ma túy, đặc biệt là buôn bán ma túy dù chỉ 1 lần.
- Tội bạo lực nghiêm trọng, lạm dụng trẻ em, hiếp dâm, buôn người.
- Gian lận hôn nhân, giả mạo hồ sơ, hoặc đưa hối lộ trong quy trình di trú.
- Có tiền án trộm cắp hoặc hành vi phi đạo đức liên tục (moral turpitude).
Tuy nhiên, có một số trường hợp vẫn được miễn trừ (waiver), ví dụ:
- Tội nhẹ (petty offense) đã xảy ra nhiều năm và không tái phạm.
- Có mối quan hệ trực hệ với công dân Mỹ (vợ/chồng, cha mẹ, con cái) và có hoàn cảnh nhân đạo đặc biệt.
Yêu cầu cụ thể về lý lịch tư pháp đối với công dân Việt Nam

Công dân Việt Nam cần nộp Lý lịch tư pháp số 1 hoặc số 2 do Bộ Công An- Phòng Hồ sơ Nghiệp Vụ (kể từ tháng 03/2025 sẽ do Bộ Công An cấp)
- Lý lịch tư pháp số 1: Dành cho cá nhân hoặc cơ quan/tổ chức sử dụng trong các mục đích thông thường như xin việc, học tập…..
- Lý lịch tư pháp số 2: Dành cho các cơ quan tố tụng hoặc theo yêu cầu riêng của người xin, có ghi rõ nội dung án tích nếu có.
=> Trong hồ sơ định cư Mỹ, yêu cầu bắt buộc cung cấp Lý lịch tư pháp số 2, bởi cơ quan lãnh sự cần biết rõ người xin có bị truy tố, xét xử hoặc có án tích hay không.
Cách xin lý lịch tư pháp tại Việt Nam:
- Có thể nộp đơn trực tiếp hoặc qua đường bưu điện.
- Hồ sơ bao gồm: CMND/CCCD, hộ khẩu, mẫu đơn, và phí nhà nước.
- Thời gian xử lý: 10–15 ngày làm việc (Thời gian xử lý có thể nhanh hơn hoặc chậm hơn tùy thuộc vào khối lượng hồ sơ)
Những sai lầm thường gặp và hệ quả pháp lý

Khai không trung thực
Rất nhiều hồ sơ bị từ chối vì khai gian lý lịch, ví dụ:
- Không khai báo một vụ án đã được xử treo, hay đã được xoá án tích.
- Giấu nhẹm một vụ vi phạm hành chính bị phạt tù giam.
Hậu quả: Bị từ chối visa vĩnh viễn, và có thể bị cấm nhập cảnh vào Mỹ trọn đời do lý do "misrepresentation" – khai gian.
Không chuẩn bị đúng loại giấy
- Một số người chỉ nộp lý lịch tư pháp số 1, trong khi lãnh sự yêu cầu số 2.
- Một số giấy không hợp lệ do quá hạn, tẩy xoá, không có dấu đỏ.
Hậu quả: Phải bổ sung, kéo dài tiến trình phỏng vấn, thậm chí bị trả hồ sơ về USCIS.
Không nộp hồ sơ tại quốc gia đã từng cư trú
Ví dụ: Đã từng làm việc tại Hàn Quốc 2 năm nhưng không xin Police Certificate từ Hàn.
Hậu quả: Visa bị từ chối cho đến khi có đủ giấy tờ theo yêu cầu.
Một số lưu ý khi chuẩn bị lý lịch tư pháp khi định cư Mỹ
- Luôn trung thực trong tất cả nội dung hồ sơ di trú.
- Nộp lý lịch tư pháp bản gốc có dấu mộc đỏ, kèm theo bản dịch tiếng Anh có chứng thực.
- Kiểm tra kỹ hướng dẫn từ NVC hoặc từ Đại sứ quán/Lãnh sự quán Mỹ tại Việt Nam để xác định chính xác yêu cầu về giấy tờ.
- Nếu từng bị truy tố hoặc phạm pháp, nên tham khảo ý kiến luật sư di trú trước khi nộp đơn để đánh giá khả năng xin miễn trừ.
Kết luận
Lý lịch tư pháp khi định cư Mỹ là một yếu tố cốt lõi và không thể thiếu trong bất kỳ hồ sơ định cư nào vào Hoa Kỳ. Đối với công dân Việt Nam, việc nắm rõ các yêu cầu liên quan đến lý lịch tư pháp – đặc biệt là sự phân biệt giữa lý lịch tư pháp số 1 và số 2 – có thể giúp tránh các sai sót đáng tiếc, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời nâng cao khả năng thành công khi xin visa định cư. Trong bối cảnh các chính sách di trú ngày càng siết chặt vì lý do an ninh, việc chuẩn bị một bộ hồ sơ minh bạch, đầy đủ và tuân thủ đúng quy trình là điều kiện bắt buộc để bạn và gia đình có thể mở cánh cửa định cư tại Hoa Kỳ.
Nếu quý anh chị cần tư vấn thêm các thông tin liên quan đến Lý lịch tư pháp khi định cư Mỹ. Hãy liên hệ với Citizen Pathway, chúng tôi với đội ngũ nhân sự và luật sư giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ quý anh chị chuẩn bị hồ sơ một cách tốt nhất.