Thẻ xanh Mỹ (Green Card) không chỉ là tấm vé thông hành mở ra cơ hội định cư lâu dài tại Mỹ, mà còn là biểu tượng của một hành trình đầy nỗ lực và hy vọng. Tuy nhiên, việc sở hữu tấm thẻ Xanh quyền lực này đi kèm với những trách nhiệm pháp lý và những "lằn ranh đỏ" mà người thường trú nhân cần đặc biệt lưu tâm để bảo vệ tương lai của mình tại xứ sở cờ hoa.
Bài phân tích này sẽ đi sâu vào từng khía cạnh quan trọng, cung cấp cái nhìn thấu đáo và những lời khuyên thiết thực về những việc không nên làm sau khi nhận thẻ xanh định cư Mỹ cho cộng đồng người Việt Nam.
Không rời Mỹ quá lâu: Nguy cơ mất tư cách thường trú nhân

Một trọng những lưu ý quan trọng về những việc không nên làm sau khi nhận thẻ xanh định cư Mỹ là rời khỏi Mỹ quá lâu. Việc ra khỏi nước Mỹ là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống, nhưng đối với người có thẻ xanh, thời gian và mục đích của những chuyến đi này cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Luật pháp Mỹ quy định rõ ràng về thời gian vắng mặt có thể ảnh hưởng đến tư cách thường trú nhân:
- Vắng mặt dưới 6 tháng: Thông thường, không gây ra vấn đề lớn, nhưng viên chức hải quan vẫn có quyền đặt câu hỏi về ý định cư trú thực sự của bạn. Bằng chứng về việc duy trì cuộc sống ở Mỹ (nhà cửa, công việc, gia đình, tài khoản ngân hàng...) sẽ rất quan trọng.
- Vắng mặt từ 6 tháng đến dưới 1 năm: Khả năng bị kiểm tra kỹ lưỡng khi nhập cảnh lại tăng cao. Bạn có thể phải chứng minh rằng bạn không từ bỏ ý định cư trú tại Mỹ và chuyến đi của bạn chỉ là tạm thời với lý do chính đáng.
- Vắng mặt trên 1 năm mà không có Giấy phép tái nhập cảnh (Re-entry Permit): Đây là "lằn ranh đỏ" nguy hiểm nhất. Nếu không có giấy phép này (mẫu đơn I-131 cần nộp trước khi rời Mỹ), bạn gần như chắc chắn sẽ bị coi là đã từ bỏ tư cách thường trú nhân. Ngay cả khi có Re-entry Permit (có giá trị tối đa 2 năm), việc vắng mặt quá lâu vẫn có thể bị xem xét nếu không chứng minh được mối liên hệ chặt chẽ với Mỹ.
Lời khuyên: Luôn lên kế hoạch cho các chuyến đi nước ngoài một cách cẩn thận. Nếu biết trước sẽ vắng mặt trên 6 tháng, hãy cân nhắc nộp đơn xin Re-entry Permit. Duy trì các mối quan hệ và tài sản ở Mỹ để chứng minh ý định cư trú lâu dài.
Những việc không nên làm sau khi nhận thẻ xanh định cư Mỹ - Vi phạm pháp luật

Việc tuân thủ pháp luật là nghĩa vụ hàng đầu của mọi cư dân tại Mỹ, và đối với thường trú nhân, bất kỳ hành vi vi phạm nào cũng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
- Vi phạm nhỏ (ví dụ: vi phạm giao thông): Mặc dù có thể không trực tiếp dẫn đến việc thu hồi thẻ xanh, nhưng việc tích lũy nhiều vi phạm có thể ảnh hưởng đến quá trình xin nhập tịch, đặc biệt là yếu tố "đạo đức tốt".
- Tội hình sự (misdemeanor và felony): Các tội danh liên quan đến bạo lực, gian lận tài chính, ma túy, trộm cắp, lái xe khi say rượu (DUI) và các hành vi phạm tội nghiêm trọng khác có thể là căn cứ để trục xuất (deportation). Mức độ nghiêm trọng của tội phạm sẽ quyết định hậu quả pháp lý. Một số tội đặc biệt nghiêm trọng (aggravated felony) có thể dẫn đến việc bị trục xuất vĩnh viễn.
Lời khuyên: Nắm vững luật pháp Mỹ, cả liên bang và tiểu bang nơi bạn sinh sống. Tránh xa mọi hành vi phạm pháp dù là nhỏ nhất. Nếu không may vướng vào các vấn đề pháp lý, hãy tìm kiếm sự tư vấn của luật sư hình sự và luật sư di trú ngay lập tức.
Xuất hiện gian lận trong quá trình nhập cư
Sự trung thực là nền tảng trong mọi giao dịch với chính phủ Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực nhập cư và thuế:
- Gian lận trong thủ tục nhập cư: Cung cấp thông tin sai lệch, che giấu sự thật trong quá trình xin thẻ xanh hoặc các giấy tờ liên quan có thể bị phát hiện và dẫn đến việc thu hồi thẻ, thậm chí bị truy tố hình sự.
- Khai thuế gian lận: Không khai báo đầy đủ thu nhập, khai man các khoản khấu trừ có thể bị Sở Thuế vụ (IRS) phát hiện. Hậu quả không chỉ là bị phạt tiền, lãi suất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng nhập cư, đặc biệt khi xin nhập tịch.
Lời khuyên: Luôn đảm bảo rằng mọi thông tin bạn cung cấp cho USCIS, IRS và các cơ quan chính phủ khác là chính xác và trung thực. Nếu không chắc chắn về điều gì, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia tư vấn thuế và luật sư di trú.
Không duy trì địa chỉ cư trú hợp lệ
Là một thường trú nhân, bạn có nghĩa vụ duy trì một địa chỉ cư trú hợp lệ tại Mỹ. Việc không cập nhật thông tin này có thể gây ra nhiều rắc rối:
- Bỏ lỡ thông báo quan trọng: USCIS và các cơ quan khác có thể gửi thư thông báo quan trọng liên quan đến tình trạng của bạn đến địa chỉ đã đăng ký. Việc không nhận được những thông báo này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
- Khó khăn trong giao dịch: Nhiều giao dịch tài chính, hành chính yêu cầu bạn phải có địa chỉ thường trú hợp lệ.
Lời khuyên: Ngay khi chuyển nhà, hãy thông báo cho USCIS trong vòng 10 ngày bằng cách nộp mẫu đơn AR-11 (Alien's Change of Address Card). Luôn đảm bảo địa chỉ bạn cung cấp là chính xác và có thể nhận thư.
Những việc không nên làm sau khi nhận thẻ xanh định cư Mỹ: Trốn thuế
Nghĩa vụ nộp thuế là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của một thường trú nhân Mỹ:
- Khai thuế thu nhập toàn cầu: Bạn có nghĩa vụ khai báo thu nhập từ mọi nguồn trên toàn thế giới với IRS. Việc không khai báo hoặc khai báo thiếu có thể bị coi là trốn thuế.
- Ảnh hưởng đến nhập tịch: Việc không tuân thủ luật thuế có thể bị xem là thiếu "đạo đức tốt" - một trong những yêu cầu quan trọng để xin nhập tịch Mỹ.
Lời khuyên: Hiểu rõ hệ thống thuế của Mỹ và tuân thủ đầy đủ các quy định. Nếu bạn có thu nhập từ nước ngoài hoặc có các vấn đề phức tạp về thuế, hãy tìm đến các chuyên gia tư vấn thuế để được hỗ trợ.
Sử dụng sai mục đích của thẻ xanh Mỹ

Thẻ xanh được cấp cho những người có ý định cư trú lâu dài tại Mỹ. Việc sử dụng nó như một "visa du lịch" để ra vào Mỹ một cách tùy tiện mà không thực sự sinh sống tại đây có thể bị coi là từ bỏ tình trạng thường trú:
- Thiếu ý định cư trú thực sự: Nếu bạn dành phần lớn thời gian ở nước ngoài và chỉ quay lại Mỹ trong thời gian ngắn để "giữ thẻ", viên chức hải quan có thể nghi ngờ về ý định cư trú thực sự của bạn.
- Hậu quả pháp lý: Trong trường hợp bị nghi ngờ, bạn có thể bị thẩm vấn kỹ lưỡng, thậm chí bị tước quyền thường trú nhân.
Lời khuyên: Nếu bạn đã quyết định định cư tại Mỹ, hãy biến nơi đây thành trung tâm cuộc sống của bạn. Dành phần lớn thời gian ở Mỹ, xây dựng sự nghiệp, gia đình và các mối quan hệ tại đây.
Quên gia hạn thẻ xanh khi hết hạn hoặc không chuyển diện
Thẻ xanh có thời hạn (thường là 10 năm, hoặc 2 năm đối với thẻ xanh có điều kiện). Việc không gia hạn hoặc không loại bỏ điều kiện đúng thời hạn có thể gây ra nhiều phiền toái:
- Thẻ xanh 10 năm: Cần nộp đơn I-90 để gia hạn trước khi thẻ hết hạn. Thẻ hết hạn có thể gây khó khăn trong việc xin việc, giao dịch tài chính, và xuất nhập cảnh.
- Thẻ xanh có điều kiện (2 năm): Dành cho những người có được thẻ xanh thông qua hôn nhân hoặc đầu tư. Bạn cần nộp đơn I-751 (dựa trên hôn nhân) hoặc I-829 (dựa trên đầu tư) để loại bỏ điều kiện trước khi thẻ hết hạn 90 ngày. Việc không nộp đơn đúng hạn có thể dẫn đến mất tư cách thường trú nhân và nguy cơ bị trục xuất.
Lời khuyên: Theo dõi sát sao thời hạn của thẻ xanh và chủ động nộp đơn gia hạn hoặc loại bỏ điều kiện trước thời hạn quy định. Đừng để sự bất cẩn nhỏ gây ra những hậu quả lớn.
Làm việc không hợp pháp

Khi là thường trú nhân, bạn có quyền làm việc hợp pháp tại Mỹ mà không cần giấy phép lao động. Tuy nhiên, việc làm việc "chui" hoặc vi phạm các quy định lao động có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng:
- Không khai thuế: Nhận tiền "đen" và không khai báo thu nhập là hành vi trốn thuế, với những hậu quả pháp lý đã đề cập ở trên.
- Vi phạm luật lao động: Làm việc không đúng quy định, nhận mức lương thấp hơn mức tối thiểu, hoặc không có các quyền lợi lao động cơ bản có thể ảnh hưởng đến quá trình xin nhập tịch Mỹ.
Lời khuyên: Luôn tìm kiếm việc làm hợp pháp và khai báo đầy đủ thu nhập. Tuân thủ các quy định về lao động để bảo vệ quyền lợi của bản thân và tránh những rắc rối pháp lý.
Bỏ lỡ cơ hội vàng sơ hữu quốc tịch Mỹ
Nếu bạn đủ điều kiện, việc xin nhập quốc tịch Mỹ mang lại nhiều quyền lợi và sự bảo vệ cao hơn so với việc chỉ là thường trú nhân:
- Quyền bầu cử: Tham gia vào quá trình dân chủ và định hình tương lai của đất nước.
- Hộ chiếu Mỹ: Dễ dàng hơn trong việc đi lại quốc tế và được bảo vệ bởi chính phủ Mỹ ở nước ngoài.
- Khó bị trục xuất: Công dân Mỹ khó bị trục xuất hơn so với thường trú nhân (trừ những trường hợp cực kỳ nghiêm trọng).
- Bảo lãnh người thân dễ dàng hơn: Quy trình bảo lãnh người thân nhập cư có thể thuận lợi hơn cho công dân Mỹ.
Lời khuyên: Sau 5 năm (hoặc 3 năm nếu kết hôn với công dân Mỹ) kể từ khi có thẻ xanh, hãy nghiêm túc xem xét việc nộp đơn xin nhập tịch nếu bạn đáp ứng các yêu cầu về thời gian cư trú, đạo đức tốt, kiến thức cơ bản về lịch sử và chính phủ Mỹ, và khả năng tiếng Anh.
Kết luận
Sở hữu thẻ xanh Mỹ là một cột mốc quan trọng, mở ra cánh cửa cho một cuộc sống mới. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển trên mảnh đất này một cách bền vững, việc nắm rõ và tuân thủ những điều không nên làm là vô cùng cần thiết.
Khi hiểu rõ những việc không nên làm sau khi nhận thẻ xanh định cư Mỹ, cộng đồng người Việt Nam có thể tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có, bảo vệ tương lai của bản thân và gia đình, và tận hưởng trọn vẹn những cơ hội mà nước Mỹ mang lại. Hãy luôn cẩn trọng, trung thực và tuân thủ pháp luật để hành trình định cư của cả gia đình được suôn sẻ và thành công.