Đơn I-829 là đơn của nhà đầu tư dùng để xóa bỏ các điều kiện thường trú (Petition by Entrepreneur to Remove Conditions on Permanent Resident Status), là một bước quan trọng và không thể thiếu trong quy trình đầu tư định cư EB-5 tại Hoa Kỳ.

Sau khi được chấp thuận đơn I-526 và hoàn thành giai đoạn thường trú có điều kiện kéo dài hai năm, nhà đầu tư EB-5 phải nộp đơn I-829 để chứng minh rằng họ đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của chương trình, từ đó chuyển đổi sang tình trạng thường trú nhân vĩnh viễn cùng với các thành viên gia đình đi kèm. Việc chấp thuận đơn I-829 đồng nghĩa với việc nhà đầu tư và gia đình chính thức trở thành thường trú nhân hợp pháp của Hoa Kỳ, hưởng đầy đủ các quyền lợi (ngoại trừ quyền bầu cử) và có lộ trình để trở thành công dân Mỹ.

Tuy nhiên, con đường đến với thẻ xanh vĩnh viễn không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Trong một số trường hợp đáng tiếc, đơn I-829 bị từ chối bởi Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS). Quyết định này không chỉ gây ra sự thất vọng và lo lắng cho nhà đầu tư mà còn kéo theo nhiều hậu quả pháp lý nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của cả gia đình họ tại Hoa Kỳ. Bài phân tích này sẽ đi sâu vào các nguyên nhân phổ biến dẫn đến việc đơn I-829 bị từ chối, những hậu quả pháp lý mà nhà đầu tư phải đối mặt, và quan trọng nhất là các lựa chọn pháp lý mà họ có thể thực hiện để bảo vệ quyền lợi của mình.

Nguyên nhân khiến đơn I-829 bị từ chối

Việc đơn I-829 bị từ chối thường xuất phát từ việc nhà đầu tư không đáp ứng được các yêu cầu cốt lõi của chương trình EB-5 trong giai đoạn thường trú có điều kiện. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Chưa tạo đủ 10 việc làm: Đây là một trong những yêu cầu then chốt của chương trình EB-5. Mỗi khoản đầu tư đủ điều kiện phải trực tiếp tạo ra hoặc bảo tồn ít nhất 10 việc làm toàn thời gian cho người lao động Hoa Kỳ. Nhà đầu tư phải cung cấp bằng chứng thuyết phục cho thấy dự án đầu tư của họ đã đáp ứng được yêu cầu này trong suốt thời gian thường trú có điều kiện. Các bằng chứng có thể bao gồm hồ sơ trả lương, bảng kê khai thuế, và các tài liệu liên quan khác chứng minh số lượng nhân viên và thời gian làm việc.

Vốn đầu tư không được duy trì đầy đủ: Quy định của USCIS yêu cầu nhà đầu tư phải chứng minh rằng số vốn EB-5 đã được đầu tư (thường là $1,000,000 hoặc $800,000 trong Khu vực Việc làm Mục tiêu - TEA) vẫn được duy trì "có rủi ro" trong suốt thời gian hai năm thường trú có điều kiện. Điều này có nghĩa là vốn đầu tư phải được sử dụng cho mục đích tạo việc làm và không được hoàn trả cho nhà đầu tư trong giai đoạn này. Bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy vốn đã được rút ra hoặc không được sử dụng đúng mục đích có thể dẫn đến việc từ chối đơn I-829.

Sai sót trong hồ sơ hoặc gian lận: Tính trung thực và chính xác của thông tin trong hồ sơ EB-5 là vô cùng quan trọng. Bất kỳ sai sót, mâu thuẫn hoặc dấu hiệu gian lận nào được phát hiện trong quá trình xét duyệt đơn I-829 (hoặc thậm chí từ giai đoạn nộp đơn I-526) đều có thể là căn cứ để USCIS từ chối đơn. Điều này bao gồm việc cung cấp thông tin sai lệch về nguồn vốn đầu tư, kinh nghiệm kinh doanh, hoặc các khía cạnh khác của hồ sơ.

Dự án kinh doanh thất bại: Mặc dù chương trình EB-5 không đảm bảo sự thành công của dự án đầu tư, nhưng nếu dự án kinh doanh không hoạt động như kế hoạch ban đầu và không thể tạo ra đủ số lượng việc làm theo yêu cầu, đơn I-829 của nhà đầu tư có thể bị từ chối. Nhà đầu tư cần chứng minh rằng sự thất bại của dự án không phải do sự quản lý yếu kém hoặc hành vi cố ý của họ.

Các vấn đề khác liên quan đến sự tuân thủ luật pháp: Bất kỳ vi phạm luật pháp nào của nhà đầu tư hoặc các thành viên gia đình trong thời gian thường trú có điều kiện cũng có thể ảnh hưởng đến việc xét duyệt đơn I-829. Điều này có thể bao gồm các vấn đề về hình sự, thuế, hoặc các quy định nhập cư khác.

Hậu quả pháp lý khi đơn I-829 bị từ chối

Việc đơn I-829 bị từ chối mang đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng cho nhà đầu tư và gia đình:
Mất quyền thường trú: Hậu quả trực tiếp và nghiêm trọng nhất là nhà đầu tư và các thành viên gia đình đi kèm sẽ mất đi tình trạng thường trú nhân có điều kiện. Điều này đồng nghĩa với việc họ không còn quyền sinh sống và làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ dựa trên diện EB-5.

Bị trục xuất: Sau khi đơn I-829 bị từ chối, USCIS có thể tiến hành thủ tục trục xuất (deportation) bằng cách phát hành Thông báo Xuất cảnh (Notice to Appear - NTA) và đưa vụ việc ra trước Tòa án Di trú. Nhà đầu tư và gia đình có thể bị buộc phải rời khỏi Hoa Kỳ.

Mất khoản đầu tư: Trong nhiều trường hợp, khi dự án EB-5 gặp khó khăn hoặc thất bại dẫn đến việc từ chối đơn I-829, nhà đầu tư có nguy cơ không thể thu hồi toàn bộ hoặc một phần đáng kể số vốn đã đầu tư. Điều này gây ra thiệt hại tài chính nặng nề.

Ảnh hưởng đến khả năng xin thị thực trong tương lai: Việc bị từ chối đơn I-829 có thể tạo ra một tiền lệ xấu và ảnh hưởng đến khả năng xin các loại thị thực khác vào Hoa Kỳ trong tương lai. USCIS sẽ xem xét lịch sử nhập cư của đương đơn, và việc bị từ chối một đơn xin thường trú có thể gây ra những nghi ngại trong các lần xin thị thực sau này.

Sự bất ổn và lo lắng cho gia đình: Việc mất đi tình trạng thường trú và nguy cơ bị trục xuất gây ra sự bất ổn lớn cho cuộc sống của cả gia đình, ảnh hưởng đến công việc, học tập của con cái và các kế hoạch tương lai tại Hoa Kỳ.

Các lựa chọn khi đơn I-829 bị từ chối

Mặc dù việc đơn I-829 bị từ chối là một tình huống khó khăn, nhà đầu tư vẫn có một số lựa chọn pháp lý để xem xét:

Nộp đơn kháng cáo (Motion to Reopen or Reconsider): Nhà đầu tư có quyền nộp đơn yêu cầu USCIS xem xét lại quyết định của họ (Motion to Reopen hoặc Motion to Reconsider) trong một khoảng thời gian nhất định sau khi nhận được thông báo từ chối. Đơn này cần dựa trên các căn cứ pháp lý vững chắc, chẳng hạn như USCIS đã mắc lỗi trong quá trình xét duyệt hoặc có những bằng chứng mới quan trọng có thể thay đổi quyết định ban đầu. Thời hạn để nộp đơn kháng cáo thường là 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định từ chối.

Kháng cáo lên Tòa án Hành chính Liên bang (Board of Immigration Appeals - BIA): Nếu đơn kháng cáo lên USCIS bị từ chối, nhà đầu tư có thể có quyền kháng cáo lên BIA, một cơ quan hành chính độc lập thuộc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ. BIA sẽ xem xét lại quyết định của USCIS dựa trên hồ sơ đã có và các lập luận pháp lý của luật sư.

Xin đăng ký lại với chương trình EB-5 với dự án mới: Trong trường hợp các nỗ lực kháng cáo không thành công, nhà đầu tư có thể xem xét việc tham gia lại chương trình EB-5 bằng cách thực hiện một khoản đầu tư mới vào một dự án khác đáp ứng các yêu cầu hiện hành của chương trình. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi nhà đầu tư phải có nguồn vốn mới và bắt đầu lại quy trình từ việc nộp đơn I-526.

Tìm kiếm tùy chọn thị thực khác: Nhà đầu tư và các thành viên gia đình có thể xem xét các loại thị thực khác phù hợp với tình hình và trình độ của họ, chẳng hạn như visa làm việc (ví dụ: L-1 cho nhà quản lý và điều hành, H-1B cho lao động có kỹ năng), visa đầu tư khác (ví dụ: E-2 cho nhà đầu tư theo hiệp ước), hoặc visa định cư dựa trên các diện bảo lãnh khác (ví dụ: EB-1C cho quản lý và điều hành đa quốc gia). Việc này đòi hỏi phải đánh giá kỹ lưỡng các điều kiện và yêu cầu của từng loại thị thực.

Ra khỏi Hoa Kỳ và giải quyết vấn đề từ bên ngoài: Trong một số trường hợp, việc rời khỏi Hoa Kỳ và giải quyết các vấn đề pháp lý từ bên ngoài có thể là một lựa chọn, đặc biệt nếu có nguy cơ bị trục xuất. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra nhiều khó khăn và phức tạp trong việc quay trở lại Hoa Kỳ sau này.

Kết luận

Việc đơn I-829 bị từ chối là một tình huống nghiêm trọng, có thể gây ra những hậu quả sâu sắc đến cuộc sống và tương lai của nhà đầu tư EB-5 và gia đình họ tại Hoa Kỳ. Nguyên nhân dẫn đến việc từ chối thường liên quan đến việc không đáp ứng được các yêu cầu về tạo việc làm, duy trì vốn đầu tư, hoặc các vấn đề về tính trung thực của hồ sơ. Tuy nhiên, nhà đầu tư không nên tuyệt vọng mà cần nhanh chóng tìm kiếm sự tư vấn pháp lý từ các luật sư chuyên về di trú có kinh nghiệm trong lĩnh vực EB-5.

Việc hợp tác chặt chẽ với luật sư sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ các quyền lợi của mình, đánh giá các lựa chọn pháp lý khả thi như kháng cáo hoặc tìm kiếm các giải pháp thay thế, và đảm bảo rằng họ có sự đại diện tốt nhất trong quá trình giải quyết vấn đề. Sự can thiệp kịp thời và đúng đắn của luật sư có thể mang lại cơ hội để bảo vệ quyền lợi và tìm ra hướng đi tốt nhất cho nhà đầu tư và gia đình.