Visa B1/B2 thuộc phân loại Non-immigrant visas, nghĩa là visa ngắn hạn, không có ý định định cư. Người nhập cảnh Hoa Kỳ với visa B1/B2 sẽ được xác định ngày chậm nhất phải rời khỏi Hoa Kỳ, nếu vẫn ở Hoa Kỳ sau ngày đó sẽ bị ở quá hạn visa B1/B2, điều này được gọi là "overstay" và có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Làm sao để biết thời gian mình đang ở quá hạn B1/B2? Có sự khác nhau về ngày hiệu lực trên visa và ngày trên đơn I-94 và việc hiểu nhầm có thể dẫn đến ở quá ngày tại Hoa Kỳ. Để kiểm tra chính xác ngày cuối cùng được ở Mỹ thì mình có thể kiểm tra trên website: https://i94.cbp.dhs.gov/search/recent-search
Điều gì xảy ra nếu ở quá hạn visa B1?

Ở quá hạn visa B1 thực sự nghiêm trọng hơn nhiều nếu bạn “overstay” một thời gian dài, tính bằng tháng chứ không phải chỉ bằng ngày. Vì vậy, hậu quả của “overstay” sẽ khác nhau như sau:
Mất tư cách pháp lý (Unlawful Presence):
Khi visa B1/B2 hết hạn, bạn không còn được phép ở lại Hoa Kỳ hợp pháp. Thời gian ở quá hạn được tính là "unlawful presence" (hiện diện bất hợp pháp).
Nếu ở quá hạn từ:
- 180 ngày đến dưới 1 năm: Có thể bị cấm nhập cảnh Hoa Kỳ trong 3 năm.
- 1 năm trở lên: Có thể bị cấm nhập cảnh trong 10 năm.
- Nếu tổng thời gian ở quá hạn vượt 1 năm qua nhiều chuyến đi và bạn rời Hoa Kỳ, có thể bị cấm vĩnh viễn.
Lưu ý: Những lệnh cấm này áp dụng khi bạn rời Hoa Kỳ và cố gắng xin visa mới hoặc tái nhập cảnh. Đây là mức dành cho người ở “overstay” tự nguyện rời khỏi Mỹ mà chưa vào tình huống trục xuất.
Hủy visa hiện tại
Visa B1/B2 của bạn có thể bị hủy tự động nếu bạn ở quá hạn, ngay cả khi bạn rời khỏi Hoa Kỳ.
Khó khăn trong việc xin visa trong tương lai:
Việc ở quá hạn sẽ được ghi nhận trong hồ sơ của bạn, khiến việc xin visa Hoa Kỳ hoặc các nước khác trong tương lai trở nên khó khăn hơn. Nhân viên lãnh sự có thể từ chối cấp visa vì lý do vi phạm luật nhập cư trước đó.
Nguy cơ bị trục xuất:
Nếu bị cơ quan thực thi nhập cư (ICE) phát hiện, bạn có thể bị bắt giữ và đối mặt với thủ tục trục xuất (deportation). Quá trình này có thể bao gồm việc bị giam giữ trong thời gian chờ xử lý.
Ảnh hưởng đến các lợi ích nhập cư khác:
Việc ở quá hạn có thể làm mất cơ hội xin thay đổi tình trạng visa (ví dụ, chuyển sang visa lao động hoặc thẻ xanh) hoặc các lợi ích nhập cư khác trong tương lai.
Ảnh hưởng đến khả năng đi lại, tiếp cận quốc tế:
Các quốc gia khác (như Canada, EU) có thể từ chối cấp visa nếu biết bạn từng vi phạm luật nhập cư Hoa Kỳ.
Cách xử lý nếu ở quá hạn visa B1/B2

Rời khỏi Mỹ ngay lập tức
- Cách tốt nhất là rời khỏi Hoa Kỳ trước khi visa hết hạn hoặc ngay khi nhận ra mình đã ở quá hạn để giảm thiểu thời gian "unlawful presence" (hiện diện bất hợp pháp)
- Nếu bạn rời đi trước khi tích lũy 180 ngày ở quá hạn, bạn có thể tránh được lệnh cấm nhập cảnh 3 năm hoặc 10 năm.
Tham khảo ý kiến luật sư di trú
Liên hệ với một luật sư di trú có kinh nghiệm để được tư vấn cụ thể. Họ có thể giúp bạn:
- Xác định tình trạng nhập cư hiện tại.
- Đánh giá khả năng xin miễn trừ (waiver) nếu bạn bị cấm nhập cảnh.
- Tìm hiểu các lựa chọn để điều chỉnh tình trạng hợp pháp (nếu còn ở Hoa Kỳ).
Nộp đơn xin gia hạn hoặc điều chỉnh tình trạng (nếu còn thời hạn)
Nếu bạn vẫn còn trong thời gian hợp pháp của visa B1/B2 (thường được ghi trên I-94 – admin until <……….>, không phải ngày hết hạn trên visa), bạn có thể nộp đơn xin gia hạn (Form I-539) với USCIS. Tuy nhiên, việc này cần có lý do chính đáng (ví dụ: bệnh tật, lý do nhân đạo, sự kiện bất khả kháng nghiêm trọng).
Nếu đã ở quá hạn, việc xin gia hạn thường không khả thi, và bạn nên tham khảo ý kiến luật sư.
Chuẩn bị hồ sơ và lý do khi xin visa mới
Nếu bạn đã rời Hoa Kỳ sau khi ở quá hạn, khi xin visa mới, bạn cần giải thích rõ ràng lý do vi phạm trước đó. Một số trường hợp có thể xin miễn trừ (waiver) nếu chứng minh được lý do bất khả kháng (ví dụ: vấn đề sức khỏe, thiên tai,…).
Hợp tác với cơ quan nhập cư nếu bị phát hiện
Nếu bạn bị ICE liên hệ, hãy hợp tác và tìm luật sư ngay lập tức để bảo vệ quyền lợi của mình. Đừng cố trốn tránh vì điều này có thể làm tình hình tồi tệ hơn.
Kiểm tra tình trạng I-94
Tình trạng hợp pháp của bạn tại Hoa Kỳ được xác định bởi mẫu I-94 (ghi nhận ngày nhập cảnh và thời gian được phép ở lại), không phải ngày hết hạn trên visa. Kiểm tra I-94 của bạn tại trang web của CBP (cbp.gov) để xác nhận thời gian hợp pháp còn lại.
Ngày cả ở các tình huống “overstay” bất khả kháng hoặc có các trường hợp miễn trừ nhưng bạn phải luôn lưu ý quan trọng là:
- Không nên ở lại bất hợp pháp: Cố gắng ở lại Hoa Kỳ bất hợp pháp có thể dẫn đến hậu quả lâu dài, ảnh hưởng đến tương lai của bạn tại Hoa Kỳ và các quốc gia khác.
- Hành động nhanh chóng: Thời gian ở quá hạn càng ngắn, hậu quả càng ít nghiêm trọng.
- Giữ hồ sơ chính xác: Lưu giữ tất cả giấy tờ liên quan đến nhập cảnh, visa, và I-94 và các bằng chứng thể hiện lý do thuyết phục để hỗ trợ cho việc xử lý tình trạng của bạn.
- Và tìm kiếm một chuyên gia như luật sư sẽ có ích cho việc bảo vệ cho tình trạng của bạn, tránh làm sai dẫn đến hậu quả không được khắc phục mà còn diễn ra nghiêm trọng hơn.