Bạn có biết, hàng nghìn visa EB-5 diện “dành riêng” (Reserved/Set-aside) vẫn chưa được sử dụng hết trong khi nhu cầu định cư Mỹ của nhà đầu tư Việt Nam và châu Á tiếp tục tăng? Đây là một nghịch lý đáng chú ý trong bối cảnh số lượng visa EB-5 được cấp đạt kỷ lục. Vậy visa EB-5 dành riêng thực sự mang đến cơ hội nào, thách thức ra sao và liệu đây có phải “lối đi tắt” an toàn để cả gia đình nhanh chóng sở hữu Thẻ Xanh Mỹ?
Bài viết này sẽ phân tích toàn diện: từ khái niệm, lợi ích, dữ liệu thực tế đến chiến lược đầu tư.
Visa EB-5 dành riêng: bối cảnh và cơ chế
Năm 2022, Quốc hội Hoa Kỳ ban hành Đạo luật Cải cách và Liêm chính EB-5 (RIA) nhằm hiện đại hóa chương trình đầu tư định cư EB-5. Điểm mới nổi bật là tạo ra cơ chế “visa dành riêng”, với mục tiêu:
- Khuyến khích đầu tư vào khu vực cần phát triển: vốn nước ngoài được định hướng về nông thôn hoặc các vùng thất nghiệp cao để thúc đẩy kinh tế và tạo việc làm.
- Giảm tồn đọng hồ sơ: hình thành một “làn đường ưu tiên” cho nhà đầu tư từ các quốc gia có lượng hồ sơ lớn như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ.
Theo quy định, 32% hạn ngạch visa EB-5 hàng năm được dành riêng (trong tổng số 10.000 visa diện EB5) được tách riêng cho 3 nhóm:
Nhóm dự án | Tỷ lệ hạn ngạch |
---|---|
Khu vực Nông thôn (Rural TEA) | 20% |
Khu vực Thất nghiệp cao (High-Unemployment Area – HUA) | 10% |
Dự án Cơ sở hạ tầng (Infrastructure) | 2% |
Phần 68% còn lại thuộc diện truyền thống (unreserved) và không có ưu tiên.
Lợi ích vượt trội của visa dành riêng
Visa EB-5 dành riêng được đánh giá cao nhờ những lợi thế chiến lược mà diện truyền thống không thể có được:
- Thời gian xét duyệt nhanh: Đây là lợi ích lớn nhất. Hồ sơ của bạn sẽ được xếp vào hàng chờ riêng, tách biệt hoàn toàn với hàng chờ chung đang bị tồn đọng. Báo cáo từ USCIS cho thấy nhiều hồ sơ ở diện nông thôn đã được chấp thuận chỉ trong 6-12 tháng, một số trường hợp thậm chí chỉ trong 2-6 tháng. Trong khi đó, diện truyền thống có thể mất từ 18 đến 36 tháng hoặc lâu hơn.
- Vượt qua tình trạng tồn đọng visa: Đối với nhà đầu tư Việt Nam, đây là điều cực kỳ quan trọng. Khi số lượng hồ sơ từ một quốc gia vượt quá hạn mức, nhà đầu tư sẽ phải đối mặt với tình trạng “tồn đọng visa” và chờ đợi nhiều năm. Hạn ngạch dành riêng giúp bạn không bị ảnh hưởng bởi tình trạng này.
- Cơ hội nộp hồ sơ đồng thời (Concurrent Filing): Đây là một điểm cực kỳ hấp dẫn cho những ai đang ở Mỹ với các loại visa như F-1 (du học) hay H1-B (lao động). Bạn có thể nộp đồng thời đơn xin Thẻ Xanh (I-485) cùng với đơn EB-5 (I-526E). Điều này cho phép bạn được cấp giấy phép làm việc (Work Permit) và giấy phép đi lại (Travel Permit) trong khi chờ đợi hồ sơ chính được xử lý.
Dữ liệu cập nhật và “nghịch lý” đáng báo động
Dù nhu cầu EB-5 cao, dữ liệu mới nhất cho thấy tốc độ sử dụng visa dành riêng chậm đáng kể.
Năm tài chính 2024
- Tổng số visa EB-5 cấp mới: 14.924, gần gấp đôi so với năm trước.
- Nhà đầu tư châu Á dẫn đầu: Trung Quốc 9.547 visa, Việt Nam 1.533, Ấn Độ 1.428.
- Visa dành riêng chưa dùng hết: Trong khoảng 8.100 visa reserved (gồm hạn ngạch và lượng carry-over), chỉ có 423 visa được cấp (~5,1%).
- Phân bổ: Rural chiếm 332 visa, HUA 91 visa, Infrastructure 0 visa. Phần chưa dùng (~7.700 visa) chuyển sang năm tài chính 2025.
Tình hình FY2025 đến hết tháng 5
- Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết tốc độ cấp EB-5 đang chậm lại. Tháng 5/2025 chỉ cấp 452 visa (381 unreserved, 71 reserved).
- Trong 8 tháng đầu FY2025, 72% hạn ngạch unreserved đã dùng, nhưng chỉ 9% rural và 8% HUA được cấp.
- Dù có thêm lượng carry-over từ 2024 (2.286 visa rural, 1.143 HUA), mới chỉ cấp 402 visa rural và 166 HUA.
- Theo luật RIA, bất kỳ visa reserved nào chưa dùng hết vào cuối FY2025 sẽ mất hiệu lực và được chuyển sang hạn ngạch unreserved FY2026.
Nguyên nhân của sự chậm trễ
Quy trình xét duyệt của USCIS và Bộ Ngoại giao còn chậm: dù nhiều đơn I-526E đã được chấp thuận, việc cấp visa và sắp xếp phỏng vấn lãnh sự diễn ra trì trệ. Điều này khiến hàng nghìn suất visa reserved vẫn “đóng băng”.
Phân Tích Chuyên Sâu 3 Loại Visa Dành Riêng
Mỗi loại dự án dành riêng có những đặc điểm và lợi thế riêng mà bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt là trong bối cảnh thực tế hiện nay.
Mỗi nhóm visa mang đặc điểm riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược đầu tư.
Rural TEA (20%) – “Ngôi sao sáng”
- Ưu tiên tuyệt đối: hạn ngạch lớn, USCIS xử lý nhanh nhất.
- Rủi ro tồn đọng thấp: gần như “luôn Current” trong Visa Bulletin.
- Ứng dụng phổ biến: khu nghỉ dưỡng, dự án năng lượng sạch, sản xuất.
Điểm cần cân nhắc: khả năng tăng giá bất động sản thấp hơn đô thị; phụ thuộc vào vận hành dài hạn của dự án.
High-Unemployment Area – HUA (10%)
- Tọa lạc ở các thành phố lớn, giúp tài sản có tiềm năng tăng giá cao.
- Tuy nhiên, thời gian xét duyệt lâu hơn (thường 15–18 tháng) và hạn ngạch nhỏ dễ lấp đầy.
Infrastructure (2%)
- Tập trung vào giao thông, cầu đường, sân bay; thường được chính phủ bảo trợ.
- Dù an toàn về pháp lý, số dự án hiếm và tốc độ xét chậm. Thực tế, năm 2024 không có visa nào được cấp.
So sánh nhanh: visa dành riêng vs visa truyền thống
Tiêu chí | Visa Dành Riêng | Visa Truyền thống |
---|---|---|
Hạn ngạch | 32% toàn chương trình (Rural, HUA, Infrastructure) | 68% |
Thời gian xử lý | Nhanh hơn, nhiều hồ sơ <12 tháng | 18–36 tháng hoặc hơn |
Rủi ro backlog | Rất thấp | Cao |
Quyền lợi | Cho phép nộp đồng thời I-526E & I-485 | Không có |
Dự án phổ biến | Nông thôn, HUA, hạ tầng | Đa dạng ở mọi khu vực |
Kết luận nhanh: Đối với nhà đầu tư Việt Nam, Rural TEA hiện là lựa chọn tối ưu.
Chiến lược đầu tư thực tiễn
Để tận dụng lợi thế của visa EB-5 dành riêng, nhà đầu tư cần chuẩn bị cẩn trọng từ bước chọn dự án đến chuẩn bị hồ sơ:
- Thẩm định dự án sâu: kiểm tra cấu trúc vốn (ưu tiên Senior/First-Lien), tỷ lệ vốn chủ sở hữu và kế hoạch tạo việc làm vượt 120–130% yêu cầu.
- Đảm bảo tính minh bạch nguồn vốn: chuẩn bị đầy đủ chứng từ ngân hàng, hợp đồng mua bán bất động sản, giấy tờ chứng minh dòng tiền.
- Làm việc với chuyên gia EB-5 uy tín: một đơn vị tư vấn và luật sư dày kinh nghiệm sẽ giúp tối ưu hồ sơ, giảm thiểu rủi ro.
Nhìn về tương lai
Theo dự báo, toàn bộ hạn ngạch unreserved có thể được dùng hết trước khi FY2025 kết thúc, trong khi phần lớn visa reserved vẫn còn dư. Điều này có nghĩa:
- Nhà đầu tư diện truyền thống có thể phải chờ lâu hơn.
- Các suất visa reserved unused năm 2025 sẽ chuyển ngược về unreserved năm 2027, tạm thời tăng nguồn cung visa unreserved.
Đây là giai đoạn “cửa sổ vàng” để chuyển hướng sang visa EB-5 dành riêng – đặc biệt cho các hồ sơ muốn đảm bảo thời gian xử lý nhanh và rủi ro backlog thấp.
Kết luận
Visa EB-5 diện dành riêng không chỉ là một cải cách kỹ thuật mà là cơ hội chiến lược cho nhà đầu tư Việt Nam:
- Ưu tiên hạn ngạch và xét duyệt giúp rút ngắn đáng kể thời gian chờ.
- Tránh tình trạng backlog vốn kéo dài nhiều năm ở diện truyền thống.
- Cho phép nộp hồ sơ đồng thời, hỗ trợ cả gia đình nhanh chóng ổn định cuộc sống tại Mỹ.
Tuy nhiên, chìa khóa thành công không chỉ nằm ở việc chọn diện visa đúng, mà quan trọng hơn là lựa chọn dự án an toàn và chuẩn bị hồ sơ chuẩn xác và Citizen Pathway là đơn vị hàng đầu tại Việt Nam làm được điều đó. Khi kết hợp được hai yếu tố này, visa EB-5 dành riêng thực sự trở thành “lối đi nhanh và bền vững” đến Thẻ Xanh Mỹ trong thời đại mới.