Sau khi hoàn tất quy trình đầu tư EB-5 và thành công nhận được thẻ xanh có điều kiện, nhà đầu tư đã đi được một chặng đường dài. Tuy nhiên, hành trình này chưa kết thúc. Bước tiếp theo và cũng là cuối cùng để có được đầy đủ quyền lợi của một công dân Mỹ chính là quá trình nhập quốc tịch (naturalization). Đây là một quá trình đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ, sự hiểu biết về các yêu cầu pháp lý, và việc duy trì tình trạng cư trú liên tục.
Bài viết này sẽ cung cấp một lộ trình chi tiết, dễ hiểu, từ khi nhà đầu tư nhận thẻ xanh có điều kiện cho đến khi chính thức trở thành công dân Mỹ.
Các Yêu Cầu Cốt Lõi để Nhập Quốc Tịch
Trước khi bắt đầu quy trình, nhà đầu tư cần nắm vững các tiêu chí cơ bản mà USCIS (Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ) yêu cầu:
- Thời gian cư trú liên tục (Continuous Residence): Bạn phải là một Thường trú nhân hợp pháp và đã cư trú liên tục tại Hoa Kỳ trong ít nhất 5 năm trước khi nộp đơn. Thời gian 5 năm này bắt đầu được tính ngay từ ngày bạn được cấp thẻ xanh có điều kiện lần đầu. Nếu bạn kết hôn với một công dân Mỹ, thời gian này có thể rút ngắn xuống còn 3 năm.
- Thời gian hiện diện thực tế (Physical Presence): Trong 5 năm cư trú liên tục, bạn phải có mặt thực tế tại Hoa Kỳ ít nhất một nửa thời gian đó (tức là 30 tháng hoặc 913 ngày).
- Hành vi đạo đức tốt: Bạn cần chứng minh mình có hành vi đạo đức tốt, bao gồm việc không có tiền án, tiền sự nghiêm trọng.
- Nắm vững tiếng Anh và kiến thức công dân: Bạn phải có khả năng đọc, viết, nói tiếng Anh cơ bản và vượt qua bài kiểm tra về lịch sử và chính quyền Hoa Kỳ. Tuy nhiên, có một số trường hợp miễn giảm tùy thuộc vào tuổi tác và thời gian cư trú.
- Trung thành với Hiến pháp Hoa Kỳ: Bạn phải tuyên thệ trung thành với Hiến pháp Hoa Kỳ.
Lộ Trình Chi Tiết: Từ EB-5 đến Công Dân Mỹ
Lộ trình này có thể được chia thành ba giai đoạn chính sau khi bạn có được thẻ xanh có điều kiện.
Giai đoạn 1: Gỡ bỏ Điều kiện Thẻ Xanh (I-829)
Thẻ xanh đầu tiên mà nhà đầu tư EB-5 nhận được chỉ có thời hạn 2 năm và được gọi là thẻ xanh có điều kiện. Để chuyển sang thẻ xanh vĩnh viễn (10 năm), bạn phải nộp Mẫu đơn I-829 (Đơn yêu cầu xóa bỏ điều kiện đối với tình trạng thường trú nhân).
- Thời điểm nộp đơn: Bạn phải nộp Mẫu đơn I-829 trong vòng 90 ngày trước khi thẻ xanh có điều kiện hết hạn.
- Mục đích: Chứng minh rằng khoản đầu tư của bạn vẫn được duy trì và đã tạo ra ít nhất 10 việc làm toàn thời gian cho người lao động Mỹ.
- Thời gian xử lý I-829: Việc xét duyệt hồ sơ I-829 có thể kéo dài. Tuy nhiên, trong thời gian chờ đợi, bạn vẫn duy trì tình trạng cư trú hợp pháp. USCIS sẽ tự động gia hạn thẻ xanh cũ của bạn trong quá trình xử lý.
Giai đoạn 2: Nộp Đơn Xin Nhập Tịch (N-400)
Đây là bước cuối cùng trong hành trình nhập tịch. Bạn có thể nộp Mẫu đơn N-400 (Đơn xin nhập tịch) khi đã đáp ứng các yêu cầu về thời gian cư trú.
- Thời điểm nộp đơn: Bạn có thể nộp đơn N-400 sau 5 năm cư trú liên tục tại Mỹ, tính từ ngày bạn nhận thẻ xanh có điều kiện. Đặc biệt, bạn có thể nộp sớm 90 ngày trước mốc 5 năm đó.
- Lưu ý quan trọng: Bạn có thể nộp đơn N-400 ngay cả khi hồ sơ I-829 chưa được chấp thuận, miễn là đơn I-829 đã được nộp đúng hạn và USCIS chưa từ chối. USCIS sẽ xử lý I-829 trước, sau đó mới tiếp tục xử lý N-400.
Giai đoạn 3: Phỏng Vấn và Tuyên Thệ
Sau khi nộp đơn N-400, USCIS sẽ xử lý hồ sơ và mời bạn đến phỏng vấn.
- Phỏng vấn: Viên chức USCIS sẽ kiểm tra khả năng tiếng Anh (nghe, nói, đọc, viết) và kiến thức công dân của bạn. Bạn sẽ phải trả lời 10 trên 100 câu hỏi về lịch sử và chính quyền Hoa Kỳ. Viên chức cũng sẽ xác minh thông tin trong hồ sơ của bạn.
- Lễ Tuyên thệ (Oath Ceremony): Nếu phỏng vấn thành công, bạn sẽ được mời tham dự Lễ Tuyên thệ Trung thành để chính thức trở thành công dân Hoa Kỳ.
Checklist Hồ Sơ Chi Tiết
Để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu sau cho từng giai đoạn.
Checklist cho I-829 (Gỡ bỏ Điều kiện):
- Mẫu đơn I-829 đã điền đầy đủ.
- Bản sao thẻ xanh có điều kiện (cả hai mặt).
- Bằng chứng đã đầu tư đủ số vốn (chứng từ chuyển tiền).
- Bằng chứng dự án đã tạo ra 10 việc làm (báo cáo việc làm, bảng lương, hồ sơ nhân viên W-2).
- Giấy tờ cá nhân của nhà đầu tư và gia đình (hộ chiếu, giấy khai sinh, giấy kết hôn).
Checklist cho N-400 (Nhập tịch):
- Mẫu đơn N-400 đã điền đầy đủ.
- Bản sao thẻ xanh vĩnh viễn (cả hai mặt).
- Bằng chứng cư trú liên tục trong 5 năm (hóa đơn, sao kê ngân hàng, hợp đồng thuê nhà).
- Hồ sơ khai thuế IRS của 5 năm gần nhất.
- Lịch sử việc làm và cư trú trong 5 năm.
- Lý lịch tư pháp (nếu có vi phạm).
- Lịch sử di trú (ngày ra/vào Mỹ).
Lưu Ý Quan Trọng & Giải Pháp Tối Ưu
- Duy trì cư trú thực tế: Phải có mặt tại Mỹ ít nhất 30 tháng trong 5 năm. Không được rời Mỹ quá 6 tháng liên tục. Nếu chuyến đi kéo dài hơn 6 tháng nhưng dưới 1 năm, bạn có thể bị làm gián đoạn thời gian cư trú liên tục trừ khi có bằng chứng liên kết chặt chẽ với Mỹ. Rời Mỹ quá 1 năm sẽ tự động làm gián đoạn thời gian cư trú liên tục.
- Nghĩa vụ thuế: Là Thường trú nhân, bạn phải khai thuế đầy đủ hàng năm.
- Chuẩn bị sớm: Hãy bắt đầu giữ các hồ sơ cần thiết ngay từ ngày đầu tiên bạn có thẻ xanh có điều kiện.
- Tư vấn chuyên nghiệp: Quá trình này rất phức tạp. Hãy tìm kiếm sự tư vấn từ một luật sư di trú uy tín để đảm bảo hồ sơ của bạn được chuẩn bị chính xác và đầy đủ, tránh sai sót có thể dẫn đến việc chậm trễ hoặc từ chối.
- Gia đình: Vợ/chồng và con cái dưới 18 tuổi có thể được nhập tịch cùng với bạn hoặc theo một quy trình riêng.
Kết luận
Lộ trình từ EB-5 đến quốc tịch Mỹ là một quá trình dài hạn, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chuẩn bị kỹ lưỡng. Bằng cách hiểu rõ các yêu cầu về thời gian cư trú, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và tuân thủ các quy định pháp luật, bạn sẽ hoàn tất hành trình này một cách thành công và mở ra một tương lai mới tại Hoa Kỳ.
