Từ lâu, visa H-1B luôn là “chiếc cầu vàng” giúp sinh viên quốc tế — đặc biệt là người Việt — ở lại làm việc hợp pháp tại Mỹ sau khi tốt nghiệp. Thế nhưng, kể từ ngày 19/9/2025, những thay đổi quan trọng trong chính sách H-1B dưới thời Chính quyền Trump đã khiến lộ trình này trở nên khó khăn và đòi hỏi chuẩn bị kỹ lưỡng hơn bao giờ hết.
Từ việc siết định nghĩa “specialty occupation”, chuyển sang xổ số theo mức lương (wage-based selection), đến việc tăng cường kiểm tra nhà tuyển dụng và hạn chế hợp đồng bên thứ ba, chính sách mới buộc sinh viên Việt Nam và gia đình phải chuyển từ tư duy “may rủi” sang chiến lược chủ động. Bài viết dưới đây của Citizen Pathway sẽ phân tích rõ những thay đổi trọng yếu, tác động cụ thể và chiến lược thực tế giúp bạn vẫn giữ được cơ hội thành công trong kỳ H-1B 2025–2026 — dù luật chơi đã thay đổi.
Tóm tắt chung
Trong nhiều năm, chương trình H-1B là con đường phổ biến để sinh viên quốc tế ở lại Mỹ làm việc hợp pháp sau OPT/STEM OPT. Tuy nhiên, các thay đổi từ 19/9/2025 đã khiến chương trình chuyển hướng sang kiểm soát chặt chẽ hơn.
Mục tiêu:
- Loại bỏ tình trạng lợi dụng visa H-1B để định cư “gián tiếp”.
- Đảm bảo chỉ những ứng viên có chuyên môn thực sự và mức lương cao mới được ưu tiên.
Kết quả là:
- Cơ hội không biến mất nhưng chỉ dành cho người chuẩn bị kỹ.
- Hồ sơ “yếu”, thiếu tính chuyên môn hoặc mức lương thấp sẽ gặp rủi ro RFE và từ chối cao hơn nhiều.
Các thay đổi trọng yếu trong chính sách H-1B sau 19/9/2025
Siết định nghĩa “specialty occupation”
USCIS yêu cầu công việc H-1B phải gắn trực tiếp với một chuyên ngành cụ thể ở bậc đại học. Các vị trí đa ngành, tổng quát, hoặc không chứng minh được mối liên hệ giữa bằng cấp – mô tả việc làm – chuyên môn sẽ dễ bị từ chối.
Ví dụ: Một sinh viên ngành Business Administration ứng tuyển vị trí “Marketing Associate” với mô tả công việc chung chung sẽ khó được USCIS chấp thuận, vì không thể hiện tính “specialty” rõ ràng.
Siết việc “làm tại site bên thứ ba”
Các công ty outsourcing hoặc consulting sẽ chịu ảnh hưởng lớn, khi chính quyền yêu cầu chứng minh rõ ràng quyền kiểm soát nhân sự tại nơi làm việc. USCIS sẽ tăng kiểm tra thực địa để phát hiện hồ sơ “giả” hoặc công ty không có hoạt động thực tế.
Chuyển sang cơ chế wage-based selection
Hệ thống chọn ngẫu nhiên bị thay thế bằng cơ chế ưu tiên theo mức lương:
- Ứng viên ở Wage Level 3–4 (cao hơn mặt bằng) được xét trước.
- Ứng viên Level 1–2 (entry-level) bị giảm mạnh cơ hội.
Ví dụ: Hai người cùng ngành Computer Science — người có offer Level 3 gần như chắc vào vòng xét, người ở Level 1 có thể bị loại dù hợp lệ.
Thắt chặt quy định chuyển việc (H-1B Transfer)
Khi đổi công ty, ứng viên phải chứng minh công việc mới có chuyên môn tương đương hoặc cao hơn. Nếu vị trí mới khác ngành hoặc mô tả mơ hồ → nguy cơ RFE hoặc từ chối cao.
Siết việc gia hạn & tiến trình định cư
Gia hạn vượt 6 năm chỉ được chấp thuận nếu ứng viên đang tiến hành hồ sơ định cư hợp pháp (EB-2/EB-3, v.v.). Những hồ sơ cố kéo dài thời gian làm việc bằng “bridge petition” có thể bị từ chối.
Tác động với sinh viên & gia đình Việt Nam
Với sinh viên OPT/STEM OPT
- Ngành business, marketing, quản trị và các vị trí entry-level tech gặp bất lợi rõ rệt.
- Mức lương khởi điểm thấp (Level 1–2) giảm cơ hội trúng.
- Làm việc qua công ty tư vấn dễ bị từ chối do khó chứng minh kiểm soát lao động.
Với phụ huynh có kế hoạch định cư dài hạn
- Không còn lộ trình “mặc định” OPT → H-1B → Green Card.
- Gia đình cần tăng ngân sách để con có thể chọn công ty có offer cao.
- Lựa chọn ngành học đúng định nghĩa “specialty occupation”.
- Cân nhắc lộ trình song song như EB-5, L-1 hoặc học cao học chuyên sâu hơn.
Chiến lược ứng phó cho giai đoạn 2025–2026
Xây dựng hồ sơ H-1B theo chuẩn mới
- Mô tả công việc chi tiết, gắn chặt chuyên ngành.
- Nếu làm ở site bên thứ ba, cần hợp đồng & sơ đồ giám sát rõ ràng.
- Không dùng hợp đồng giả, tránh bị hậu kiểm.
Ưu tiên vị trí có Wage Level 3–4
- Đàm phán lương theo chuẩn thị trường Mỹ.
- Tìm công ty có khả năng trả lương cao, minh bạch thuế.
- Nâng trình độ bằng chứng chỉ chuyên sâu (AI, Cloud, Data Analytics…) để đạt wage cao.
Lên kế hoạch định cư sớm
- Khởi động hồ sơ EB-2/EB-3 ngay năm H-1B đầu tiên.
- Mục tiêu: khi hết 6 năm, hồ sơ định cư đã đi gần đến giai đoạn cuối.
Cân nhắc các phương án song song
- EB-5: đầu tư định cư, tạo đường dự phòng an toàn.
- L-1 doanh nghiệp gia đình: mở công ty tại Mỹ, cử con sang làm quản lý.
- Học sau đại học: chọn ngành chuyên sâu giúp tăng wage level và cơ hội H-1B.
Tối ưu “thời gian vàng” OPT/STEM OPT
- Tận dụng thời gian thực tập để tích lũy kinh nghiệm chuyên sâu.
- Xác định sớm doanh nghiệp sponsor H-1B, lý tưởng trong 6–12 tháng đầu.
- Linh hoạt chuyển việc sang công ty có năng lực tài trợ tốt hơn.
Kết luận
Chính sách H-1B sau 19/9/2025 không đóng cửa với sinh viên và gia đình Việt Nam — nhưng yêu cầu sự chuẩn bị sớm, kỹ và thực tế hơn bao giờ hết.
- Không còn “đường tắt” OPT → H-1B → thẻ xanh.
- Mức lương và chuyên môn là yếu tố quyết định.
- Gia đình cần tư duy chủ động, đa lộ trình, thay vì chỉ trông chờ “may mắn lottery”.
Nếu chuẩn bị đúng hướng — từ chọn ngành học, công ty, đến chiến lược định cư song song — H-1B vẫn là con đường bền vững cho những ai có năng lực thật và kế hoạch rõ ràng.
Nếu bạn hoặc con đang chuẩn bị cho kỳ H-1B 2025–2026, hãy để Citizen Pathway giúp bạn:
- Đánh giá hồ sơ H-1B theo chuẩn định nghĩa “specialty occupation”.
- Xây dựng chiến lược định cư song song (H-1B + EB-5/L-1).
- Phân tích wage level, mức lương thị trường, và đề xuất lộ trình chuyển đổi visa tối ưu.
Câu hỏi thường gặp về H-1B sau 19/9/2025
1. Chính sách mới có áp dụng cho hồ sơ H-1B đã nộp trước tháng 9/2025 không?
Không. Những hồ sơ nộp trước ngày 19/9/2025 vẫn xét theo quy định cũ. Tuy nhiên, khi gia hạn hoặc chuyển việc, quy định mới sẽ được áp dụng.
2. Các ngành nào dễ đạt “specialty occupation” nhất?
Những ngành kỹ thuật, STEM (Computer Science, Engineering, Data Science, Finance chuyên sâu) vẫn có cơ hội cao nhất. Các ngành business hoặc marketing phải chứng minh tính chuyên môn sâu mới đáp ứng yêu cầu.
3. Mức lương tối thiểu bao nhiêu thì được xem là Wage Level 3?
Tùy theo vị trí và khu vực. Ví dụ, tại California, một vị trí IT Analyst Wage Level 3 có thể dao động từ 100.000–120.000 USD/năm.
4. Sinh viên mới tốt nghiệp có thể dùng EB-5 thay thế H-1B không?
Có thể. EB-5 là lộ trình định cư chủ động, không phụ thuộc nhà tuyển dụng. Nhiều gia đình Việt đang chuyển hướng từ H-1B sang EB-5 để kiểm soát tốt hơn tương lai định cư.
5. Nếu bị rớt H-1B nhiều lần thì sao?
Bạn có thể:
- Xin gia hạn OPT/STEM OPT (nếu đủ điều kiện).
- Tìm công ty sponsor H-1B mạnh hơn năm sau.
- Cân nhắc EB-5, L-1 hoặc học tiếp chương trình sau đại học.
