Hiển thị mục lục Ẩn mục lục
Trong những năm gần đây, thời gian xử lý trong quá trình định cư theo diện đầu tư EB-5 đã tăng đáng kể. Theo Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), thời gian xử lý đơn I-526 (hiện là I-526E đối với các khoản đầu tư vào trung tâm vùng) đã tăng 175% kể từ năm 2016. Tương tự, thời gian xét duyệt I-829, bước cuối cùng của quy trình EB-5, cũng đã tăng hơn 128% kể từ năm 2016.
Những sự chậm trễ trong quá trình xử lý của USCIS đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng đối với các nhà đầu tư EB-5 do nhiều yếu tố, bao gồm:

  • Tăng cường kiểm duyệt: Sau khi Đạo luật Cải Cách và Liêm Chính EB-5 năm 2022 được ban hành, USCIS đã áp dụng các biện pháp kiểm duyệt chặt chẽ hơn đối với các dự án đầu tư và yêu cầu tuân thủ.
  • Thiếu nhân sự: USCIS đang gặp khó khăn trong việc tuyển dụng và duy trì nhân sự, dẫn đến tồn đọng các hồ sơ chờ xử lý.
  • Thay đổi chính sách: Những thay đổi liên tục trong quy định đã làm cho quá trình xét duyệt kém hiệu quả hơn.
  • Thay đổi ưu tiên: USCIS ưu tiên xử lý một số danh mục thị thực khác hơn là hồ sơ EB-5, dẫn đến việc chậm trễ.
Sự kéo dài thời gian này không chỉ gây ra sự bất ổn cho các nhà đầu tư EB-5 mà còn ảnh hưởng lớn đến khả năng đưa ra quyết định quan trọng liên quan đến sự nghiệp, gia đình, nơi cư trú và các lựa chọn quan trọng khác trong cuộc sống. Đây không chỉ đơn thuần là một sự chậm trễ gây khó chịu mà còn là một trở ngại lớn đối với cuộc sống của nhà đầu tư EB-5.
Tuy nhiên, nhà đầu tư EB-5 có những biện pháp pháp lý có thể áp dụng để yêu cầu tòa án liên bang Hoa Kỳ buộc USCIS phải xét duyệt hồ sơ I-526E hoặc I-829. Một trong số đó là đơn kiện Mandamus (Writ of Mandamus)

Writ of Mandamus là gì?

Writ of Mandamus là một biện pháp tư pháp cho phép tòa án liên bang yêu cầu một cơ quan chính phủ thực hiện một nhiệm vụ mà họ có trách nhiệm pháp lý phải hoàn thành. Trong bối cảnh chương trình EB-5, khi một nhà đầu tư đối mặt với sự trì hoãn không hợp lý trong việc xét duyệt đơn, họ có thể cân nhắc nộp đơn kiện Mandamus để buộc Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) thực hiện quyết định.

Các tiêu chí đánh giá độ hợp lý của sự chậm trễ trong thời gian xử lý hồ sơ EB-5 

Vì không cụ thể thời gian bao lâu là nhà đầu tư có thể kiện, tòa án Hoa Kỳ sử dụng các yếu tố để xác định xem thời gian trì hoãn của USCIS có bất hợp lý hay không.
Yếu tố 1 & 2: Thời gian & Lý do
  • USCIS có lý do chính đáng cho sự chậm trễ không?
  • Đơn đã bị chậm trễ bao lâu?
  • Có điều khoản nào trong luật nhập cư quy định thời hạn xét duyệt không?
Yếu tố 3 & 5: Ảnh hưởng đến nhà đầu tư
  • Sự chậm trễ có tác động tiêu cực đến cuộc sống, sự nghiệp, gia đình của nhà đầu tư không?
  • Các tác động này có đủ để yêu cầu tòa án can thiệp không?
Yếu tố 4: Ảnh hưởng đến những người khác
Nếu tòa án chấp nhận đơn Mandamus, liệu điều đó có tạo ra sự thiên vị cho nguyên đơn so với những nhà đầu tư EB-5 khác không?
Yếu tố 6: Lỗi của USCIS

Sự chậm trễ trong thời gian xử lý hồ sơ EB-5 có phải do USCIS cố tình gây ra hay không?

Điều kiện của một đơn kiện Mandamus hợp lệ

Đơn kiện Mandamus không yêu cầu tòa án chấp thuận đơn EB-5, mà chỉ buộc USCIS phải đưa ra quyết định. Đơn kiện này thường được nộp tại tòa án quận liên bang và phải đáp ứng 03 yếu tố chính:
  • Nguyên đơn có quyền yêu cầu USCIS xử lý hồ sơ.
  • USCIS có nghĩa vụ pháp lý phải xem xét đơn EB-5.
  • Không có biện pháp nào khác để giải quyết sự chậm trễ ngoài Mandamus.

Khi nào nên nộp đơn kiện Mandamus?

Không có quy định chính xác về thời gian trì hoãn nào được coi là "không hợp lý." Tuy nhiên, nếu đơn EB-5 đã bị trì hoãn vượt quá thời gian xử lý trung bình do USCIS công bố, khả năng thành công của đơn kiện sẽ cao hơn. Thời gian chờ càng lâu, cơ hội để tòa án yêu cầu USCIS hành động càng lớn.

Địa điểm nộp đơn kiện Mandamus

Nhà đầu tư EB-5 có thể nộp đơn kiện Mandamus tại:
  • Tòa án Quận của Quận Columbia (Washington, D.C.)
  • Tòa án quận nơi nhà đầu tư cư trú (nếu đang ở Hoa Kỳ)
  • Tòa án quận nơi USCIS có trụ sở xử lý hồ sơ EB-5
  • Tòa án nơi dự án EB-5 được thực hiện
Tuy nhiên, do số lượng vụ kiện Mandamus cao tại Quận Columbia và các tiền lệ pháp lý ít thuận lợi, nhiều nhà đầu tư chọn nộp đơn tại tòa án quận nơi họ cư trú. Việc đánh giá các quy định liên quan của từng khu vực và thành phần thẩm phán tại tòa án quận là rất quan trọng để đưa ra quyết định chiến lược. Quyền lựa chọn địa điểm nộp đơn mang lại lợi thế lớn cho nhà đầu tư. 
Nhà đầu tư nên cân nhắc nộp đơn tại tòa án liên bang nơi cư trú của họ hoặc nơi dự án EB-5 đặt trụ sở để tăng khả năng thành công.

Quy trình nộp đơn kiện Mandamus

Nộp đơn kiện Mandamus bao gồm các bước sau:
  • Tham vấn với luật sư di trú có kinh nghiệm – Luật sư sẽ đánh giá xem đơn kiện Mandamus có phải là lựa chọn tốt nhất hay không.
  • Chuẩn bị hồ sơ pháp lý – Luật sư sẽ soạn thảo đơn kiện nêu rõ sự chậm trễ, cơ sở pháp lý và yêu cầu USCIS hành động.
  • Nộp đơn kiện lên tòa án liên bang – Đơn kiện được đệ trình lên tòa án quận Hoa Kỳ thích hợp.
    Thông báo cho USCIS và Bộ Tư Pháp – USCIS và DOJ sẽ được thông báo và có thời hạn để phản hồi.
  • Phản hồi của chính phủ và khả năng giải quyết vụ kiện – USCIS thường phản hồi trong vòng 60 ngày, và trong nhiều trường hợp, vụ kiện sẽ được giải quyết trước khi thẩm phán phải đưa ra phán quyết.

Phản ứng của chính phủ khi nhận được đơn kiện Mandamus

Thông thường, khi USCIS bị kiện Mandamus, chính phủ có hai cách phản ứng:
  • Xử lý đơn EB-5 nhanh chóng: Để tránh tranh tụng kéo dài, USCIS có thể đẩy nhanh quá trình xét duyệt.
  • Nộp đơn bác bỏ vụ kiện: Chính phủ có thể lập luận rằng thời gian xử lý hiện tại là hợp lý và bác đơn kiện.

Xu hướng hiện nay của các vụ kiện Mandamus

Tòa án Quận Columbia có xu hướng bác bỏ nhiều đơn kiện Mandamus, đồng tình với USCIS rằng thời gian xử lý hiện tại là hợp lý. Tuy nhiên, một số tòa án liên bang khác đã phán quyết rằng sự trì hoãn kéo dài của USCIS là không hợp lý, đặc biệt khi số lượng đơn EB-5 đã giảm mạnh.

Có nên nộp đơn kiện Mandamus như là cách để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ EB-5 không?

  • Nếu hồ sơ EB-5 mạnh và đáp ứng đầy đủ điều kiện tạo việc làm, Mandamus có thể là một lựa chọn hiệu quả.
  • Nếu dự án EB-5 chưa đáp ứng yêu cầu tạo việc làm, buộc USCIS xét duyệt sớm có thể dẫn đến quyết định từ chối.
Nhà đầu tư EB-5 nên tham khảo ý kiến của luật sư di trú có kinh nghiệm trước khi quyết định nộp đơn kiện Mandamus.
Đơn kiện Writ of Mandamus có thể là một công cụ pháp lý hữu ích cho nhà đầu tư EB-5 khi đối mặt với sự chậm trễ không hợp lý từ USCIS. Tuy nhiên, quyết định nộp đơn cần được cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên tình trạng hồ sơ, tiền lệ pháp lý và tư vấn từ luật sư di trú. Mặc dù Mandamus không đảm bảo đơn EB-5 sẽ được chấp thuận, nhưng nó có thể giúp đẩy nhanh quá trình xét duyệt, mang lại kết quả nhanh hơn so với việc chờ đợi USCIS tự xử lý.