20 tiểu bang Mỹ đứng lên ngăn chặn phí Visa H-1B 100,000 USD của tổng thống Trump

Sự kiện Tổng thống Donald Trump áp đặt khoản phí 100.000 USD cho mỗi hồ sơ xin visa H-1B mới đã nhanh chóng châm ngòi cho một cuộc đối đầu pháp lý căng thẳng giữa chính quyền liên bang và các tiểu bang. Vào thứ Sáu, ngày 12/12/2025, California cùng 19 tiểu bang khác đã đệ đơn kiện chính thức tại tòa án liên bang ở Boston, trở thành vụ kiện thứ ba nhằm thách thức chính sách gây chấn động này.

Động thái này không chỉ là một phản ứng chính trị, mà là sự bảo vệ trực tiếp lợi ích kinh tế của các tiểu bang lớn, nơi tập trung nhiều ngành công nghệ, y tế và giáo dục — những lĩnh vực phụ thuộc sâu sắc vào nguồn lao động H-1B. Đề xuất tăng phí lên gấp 50 lần của Tổng thống Donal Trump bị kiện là hành động vượt quyền, vi hiến và đe dọa nghiêm trọng đến thị trường lao động tay nghề cao của Mỹ.

Mức phí gây chấn động: từ $2,000 lên $100,000

Visa H-1B là thị thực quan trọng cho phép các nhà tuyển dụng Mỹ thuê lao động nước ngoài có tay nghề cao trong các lĩnh vực chuyên môn. Trước lệnh hành pháp của Tổng thống Trump, chi phí trung bình mà nhà tuyển dụng chi trả cho mỗi hồ sơ H-1B dao động chỉ từ 2.000 đến 5.000 đô la.

Theo lệnh hành pháp được công bố vào tháng 9/2025, chi phí này được nâng lên mức kỷ lục 100.000 USD cho mỗi visa H-1B mới. Lệnh này quy định người nhận visa H-1B mới sẽ bị cấm nhập cảnh trừ khi chủ sử dụng lao động bảo lãnh đã thanh toán đầy đủ khoản phí này.

Lưu ý: Chính quyền Trump khẳng định lệnh này không áp dụng hồi tố cho những người đang giữ visa H-1B hoặc những hồ sơ đã được nộp trước ngày 21 tháng 9.

Xem thêm: USCIS thúc đẩy triển khai Gold Card của Trump với bản dự thảo mẫu I-140G

3 lập luận pháp lý cốt lõi từ các tiểu bang

Dẫn đầu vụ kiện, Tổng chưởng lý California Rob Bonta, một thành viên Đảng Dân chủ, đã đưa ra những luận điểm pháp lý đanh thép, cáo buộc chính quyền liên bang đã vượt quá thẩm quyền và gây tổn hại đến lợi ích công cộng.

1. Vượt quyền lập phí (Violation of Federal Statute)

Đây là lập luận mấu chốt: Chính quyền Tổng thống không có quyền tự đặt ra các khoản phí khổng lồ nhằm tạo nguồn thu ngân sách.

Theo luật liên bang Mỹ, các cơ quan nhập cư (như USCIS) chỉ được phép thu các khoản phí đủ để trang trải chi phí hành chính thực tế của việc xử lý các đơn xin cấp visa. Văn phòng Tổng chưởng lý California khẳng định mức 100.000 đô la vượt xa chi phí xử lý đơn xin visa H-1B, khiến nó trở thành một khoản thu ngân sách bất hợp pháp.

2. Vi phạm Hiến Pháp Hoa Kỳ (Constitutional Challenge)

Hiến pháp Mỹ trao quyền duy nhất cho Quốc hội trong việc ban hành các khoản thu ngân sách liên bang. Việc Tổng thống đơn phương viện dẫn quyền lực theo luật nhập cư để áp đặt khoản phí 100.000 đô la nhằm tạo doanh thu cho Hoa Kỳ bị coi là hành vi vượt quá quyền hành pháp, xâm phạm nghiêm trọng thẩm quyền lập pháp của Quốc hội.

3. Gây tổn hại không thể khắc phục cho kinh tế (Irreparable Harm)

Lập luận kinh tế của các tiểu bang như California, New York và Massachusetts (những trung tâm công nghệ, tài chính và y tế lớn) là trọng tâm của vụ kiện. Họ cho rằng mức phí cắt cổ này sẽ:

• Gây gánh nặng tài chính không cần thiết: Đặc biệt đối với các nhà cung cấp dịch vụ thiết yếu và tổ chức phi lợi nhuận như bệnh viện, trường học và các tổ chức nghiên cứu, những đơn vị phụ thuộc lớn vào nhân lực H-1B.
• Làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lao động tay nghề cao: Hạn chế khả năng tuyển dụng giáo viên, bác sĩ, y tá, kỹ sư và chuyên gia công nghệ, buộc các tổ chức phải cắt giảm dịch vụ hoặc chuyển hoạt động ra nước ngoài.

Xem thêm: Từ visa H-1B đến EB-5 – Khi H-1B dần khép lại là lúc chọn lộ trình chủ động hơn

Phản biện của Nhà Trắng và lập trường của các doanh nghiệp

Phía Nhà Trắng bảo vệ lệnh này, viện dẫn quyền hạn của Tổng thống theo luật nhập cư liên bang để hạn chế việc nhập cảnh của công dân nước ngoài nếu điều đó có thể gây bất lợi cho lợi ích của Hoa Kỳ. Họ lập luận rằng khoản phí mới là cần thiết để ngăn chặn các nhà tuyển dụng lạm dụng chương trình H-1B để thay thế lao động Mỹ bằng nhân viên nước ngoài làm việc với mức lương thấp hơn.

Tuy nhiên, lập luận này vấp phải sự phản đối từ chính cộng đồng doanh nghiệp Mỹ:

• Phòng Thương mại Hoa Kỳ, tổ chức vận động hành lang kinh doanh lớn nhất, đã đệ đơn kiện riêng biệt, khẳng định người lao động có thị thực H-1B là phương tiện thiết yếu để giải quyết tình trạng thiếu lao động có trình độ ở Mỹ.
• Một liên minh mạnh mẽ bao gồm các công đoàn, chủ sử dụng lao động và các nhóm tôn giáo cũng đã tham gia vào một vụ kiện khác, cho thấy sự đồng thuận rộng rãi về tính tiêu cực của chính sách này.
• Hiện tại, với ít nhất ba vụ kiện liên bang đang diễn ra, cuộc chiến pháp lý để ngăn chặn chính sách 100.000 đô la đang bước vào giai đoạn quyết định. Một phiên điều trần quan trọng trong vụ kiện của Phòng Thương mại dự kiến diễn ra vào tuần tới tại Washington, D.C.

Tác động đối với chính sách nhập cư Mỹ

Vụ kiện H-1B 100,000 USD là một tín hiệu rõ ràng về cuộc tranh luận sâu sắc trong lòng nước Mỹ: Định nghĩa lại chiến lược nhập cư lao động. Dù cuối cùng tòa án có bác bỏ chính sách này hay không, động thái của Tổng thống Trump đã thành công trong việc gửi đi một thông điệp chính sách mạnh mẽ: Kỷ nguyên của các visa lao động (như H-1B) như một con đường “mặc định” để định cư đang kết thúc.

Hệ thống nhập cư tương lai của Mỹ được dự đoán sẽ chuyển dịch theo hướng:

• Chọn lọc hơn: Chỉ chấp nhận những ứng viên có đóng góp tuyệt đối không thể thay thế.
• Đắt đỏ hơn: Dù phí 100.000 USD bị chặn, các khoản phí hành chính khác có thể tiếp tục tăng.
• Ưu tiên người kiến tạo giá trị: Khuyến khích các diện visa chủ động như EB-5 (đầu tư), EB-1C/L-1A (quản lý điều hành), và EB-2 NIW (lợi ích quốc gia), nơi cá nhân chứng minh được khả năng tạo ra lợi ích kinh tế hoặc khoa học vượt trội cho nước Mỹ.

Kết luận

Cuộc đối đầu pháp lý này sẽ định hình lại thị trường lao động tay nghề cao của Mỹ và buộc các doanh nghiệp, cũng như người lao động nước ngoài, phải điều chỉnh chiến lược một cách triệt để.